བཅར་འདྲི་བྱེད་མཁན། འོད་དཀར།. ཡི་གེ་བ།   གཟུངས་ཕྱུག་སྐྱིད། དྲི་བ།  ཁྱེད་རང་ཅི་འདྲ་བྱས་ནས་བོད་ཡིག་ལ་དོ་སྣང་བྱུང་སོང་ངམ།...

(བོད་ནང་།)   རྒྱལ་སྲས་གླེན་པས་བརྗེད་ཐོར་བཀོད།            དཔེ་ཆ་བཀླག་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལས་དཔྱོད་པ་ལ་མི་གཞུག་པའི་མི་ལ་བློ་སྐྱེད་ཆེན་པོ་གཏན་ནས་ཡོད་མི་སྲིད། བརྒྱ་ལ་བག་ཆགས་ཅུང་ཟད་རེ་བཞག་ཐུབ་པའི་དབང་དུ་གཏང་ཡང་། བག་ཆགས་མི་ཟབ་པས་ས་བོན་གྱི་ངོ་བོར་འཕེལ་བའི་སྐབས་མེད་པར་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་འགྲོ། རྩོམ་རིག་དང་མི་ཚེ་གཉིས་མི་འདྲ་ས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། ཡུལ་དུས་གང་ནས་ཀྱང་གྲངས་ཀྱིས་མི་ཟིན་པའི་ངན་པ་ཐ་ཤལ་རྣམས་སྦྲང་ནག་བཞིན་བཀང་ཡོང་སྟེ་སྤྱི་ཚོགས་ལ་གནོད་སྐྱེད་པ་མཐོང་དུ་ཡོད། རྩོམ་རིག་གྲས་ནའང་། དོན་མེད་དོན་ལོག་གི་དཔེ་འཆལ་གྲངས་ཀྱིས་མི་ཟིན་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དག་གིས་ཕོན་པོར་འཕྱུར་བའི་འཇག་སྐྱས་སོ་ནམ་གནོད་པ་བཞིན་རྩོམ་རིག་འཕེལ་རྒྱས་ལ་གནོད་ཅིང་འཚེ་བར་བྱེད། དེ་ཚོས་རྩོམ་འབྲི་བ་ལར་ནས་ཆེན་པོའི་ཡོང་འབབ་དང་མཐོན་པོའི་གོ་ས་སྙེག་རྒྱུ་ཁོ་ནའི་ཆེད་དུ་ཟད་པས། དེ་ལྟའི་རྩོམ་དཔེ་དག་གི་བྱེད་ལས་ནི་ཀློག་མཁན་གང་དེའི་དུས་ཚོད་དང་རྒྱུ་ནོར། སེམས་ཤུགས་རྣམས་འཛད་ཅིང་ཉམས་སུ་གཞུག་སྟེ། མི་ཚོས་དཔེ་ཆ་ལེགས་པོ་དག་བཀླག་པའམ། དོན་ལྡན་གྱི་ལས་ལ་གཞུག་པར་གེགས་བྱེད་པ་ལས་མ་འདས། རིག་གནས་པ་མང་པོ་ཞིག་ཤིན་ཏུ་ངན་ལ་གཡོ་དང་སྒྱུ་ཆེ་བས། ཁོ་ཚོས་ཕ་རོལ་བོས་བླ་ན་མཐོ་བའི་གཤིས་སྤྱོད་དང་དོན་དམ་པའི་བློ་སྦྱོང་རྣལ་མ་འཐོབ་ལ་བརྩོན་པར་མི་མོས་པར། བྲི་རྩལ་ཡོད་རྒུ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་ཞུན་ཕབ་པའི་ཐབས་མཁས་ཀྱི་ཀྱོ་བ་རྣོན་པོ་དེ་སྤྱད་ནས་མི་སེམས་དགུག་ཅི་ཐུབ་ཀྱིས། ཀློག་པ་པོ་ཚོར་དུས་འཕྱོར་ཅན་གྱི་དཔེ་དེབ་བཀླག་ཏུ་གཞུག་སྟེ། དམིགས་པ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་ལམ་ཁྲོད་ནས་རང་ཉིད་ལ་བཤད་རྒྱུ་གཏམ་རྒྱུ་རེ་ཡོད་པར་བརྩོན་རྒྱུ་ལས་མ་འདས། དཔེ་དེབ་འདི་རིགས་ཀྱི་ཀློག་པ་པོ་ཚོ་ཇི་འདྲའི་སྙིང་རྗེ་བ་ལའང་། ཁོ་ཚོས་ཅི་མི་སྙམ་པར་རྩོམ་པ་པོ་ཉི་ཚེ་བ་དག་གི་དཔེ་གསར་དག་བཀླག་པ་རང་གི་འགན་འཁྲིར་སེམས། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཁོ་ཚོས་གནའ་དེང་དང་ཕྱི་ནང་གི་རྩོམ་པ་པོ་མཆོག་གྱུར་འགའ་རེ་ཡོད་པ་ཚོའི་གཞུང་ཆེན་མི་བཀླག་པས་ཁོ་ཚོའི་མཚན་ཐོས་པ་ཁོ་ནའོ།། ལྷག་པར་དུ་ཉི་མ་རེར་པར་དུ་སྐྲུན་བཞིན་པའི་གོ་བདེའི་དུས་དེབ་དག་དེ་བས་ཀྱང་གཡོ་དང་སྒྱུ་ཆེ་བས། མི་ཚོས་རིན་ཐང་དང་པོའི་དུས་ཚོད་དག་ཆུད་ཟོས་སུ་གཏང་ནས། དོན་ངོ་མར་བློ་སྦྱོང་ལ་ཕན་པའི་བརྩམས་ཆོས་དག་བཀླག་ཁོམ་མེད་པར་འགྱུར་ལ་གྲོགས་དན་བྱེད། བསམ་བློ་མཁན་ཆེན་དག་གི་གཞུང་ཆེན་རྣམས་མི་བཀླག་པར་རྡུལ་ཁྲོད་དུ་བསྐྱུར་ནས། རིག་གནས་པ་མནོག་ཆུང་ཚོས་བྲིས་པའི་གོང་ཐང་མེད་པའི་དཔེ་དེབ་གང་ཞིག གསར་དུ་པར་དུ་བསྐྲུན་པ་ཞིག་ཡིན་ཚེ། དེ་མུར་སྔ་གཞུག་བརྩད་ནས་བཀླག་པའི་སྲོལ་འདི་ཇི་འདྲའི་གླེན་རྟགས་ཤིག་རེད་ཨང་། རྩོམ་པ་པོ་ཕལ་བ་ཚོས་བྲིས་པའི་བརྩམས་ཆོས་གང་ཞིག སྦང་ནག་ཚང་ནས་བརྡོལ་བ་བཞིན་ཉི་མ་རེ་རེར་ཐོན་ངེས་ལ། མི་རང་ག་པ་ཚོས་དེ་དག་གི་སྣག་ཚའི་དྲི་མ་ད་དུང་ཡལ་མེད་པ་ལ་བལྟས་ནས་བཀླག་རྒྱུར་བྲེལ་ཏེ།...

སྦྲ་རིག་ཐོགས་མེད། ཉེ་ཆར་བསྐྱར་དུ་“རྡ་རམ་ས་ལའི་ཉིན་མོ་དག་དང་རྡ་རམ་ས་ལའི་མཚན་མོ་དག”ཅེས་པའི་དཔྱད་ཞིབ་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་དཔེ་དེབ་འདི་གཟབ་ནན་ངང་ཐེངས་ཤིག་བཀླགས་པ་ཡིན། དཔེ་ཆ་འདི་བཀླགས་ཟིན་རྗེས་བོད་ཕྱི་ནང་གི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ལོ་རྒྱུས་རིག་པར་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མཁན་དག་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་བོད་རིགས་ཤེས་ཡོན་པ་དཔེ་དེབ་གསར་བ་འདི་མིག་ལ་མ་ཐོགས་མཁན་དག་ལ། དཔྱད་ཞིབ་ཀྱི་རྣོ་ངར་ལྡན་པའི་དཔེ་དེབ་འདིས་ཕན་ཅུང་ཟད་རེ་ཐོགས་ན་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་དང་བཅས་མཚམས་སྦྱོར་ཐུང་ངུ་འདི་འབྲི་བའི་ལས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོའི་ཟླ ༡༡ བར་དཔེ་དེབ་འདི་དངོས་སུ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་པ་ནས་བཟུང་ད་བར་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པ་བ་དང་བོད་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་དོ་སྣང་ཅན་གྱི་ཤར་ནུབ་ཀྱི་ཉམས་ཞིབ་པའི་ཁྲོད་དུ་གྲགས་འགུལ་མི་དམན་པ་ཞིག་བྱུང་སོང་། དེར་བརྟེན། དྲང་ལྡོག་གཉིས་ཐད་ནས་དཔེ་དེབ་འདི་དང་འབྲེལ་བའི་དཔྱད་རྩོམ་ཡང་ཉི་ཤུ་ལྷག་ཅིག་ད་སྔར་དྲྭ་ཐོག་དང་ཚགས་པར་སོགས་སུ་སྤེལ་ཟིན་འདུག རྩོམ་པ་བོ་རེས་བྷེས་ཁཱ་ལགས་ཀྱིས་ཧོ་སྤུན་དུས་དེབ་དུ་དཔེ་དེབ་འདིའི་སྐོར་བྲིས་དོན “རྡ་རམ་ས་ལའི་ཉིན་མོ་དག་དང་རྡ་རམ་ས་ལའི་མཚན་མོ་དག་ཅེས་པའི་དཔེ་དེབ་འདིས་རྩོམ་པ་བོ་མང་བོ་ཞིག་གིས་གླེང་མ་ཐུབ་པ་དང་། གླེང་མ་འདོད་པ། ཡང་ན་གླེང་མ་ཤེས་པའི་དངོས་ཡོད་ཀྱི་གནད་དོན་མང་བོ་ཞིག་འཚོ་བ་དངོས་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་དང་འབྲེལ་ནས་གླེང་འདུག”ཅེས་གདེངས་འཇོག་བྱས་འདུག་ལ། བྱང་ཁ་ན་གྲའི་སྟོན་ཁ་ཚགས་པར་དུ “སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱབ་ལོགས་མཐོང་བའི་མིག་ཤེལ”ཞེས་གླེང་བརྗོད་སྤེལ་འདུག འོན་ཀྱང་། བོད་པ་རང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་ད་སྔ་ཕན་ཆད་དུ་དཔྱད་ཞིབ་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་དཔེ་དེབ་འདི་སྐུ་ངོ་དག་གིས་མ་མཐོང་ཁུལ་དུ་བསྐྱུར་བ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་མི་སེར་དཀྱུས་མ་དག་གིས་རྒྱུ་དང་ནོམ་པས་མ་ཁུགས་པ་ཡིན་ནམ་གང་ལྟར་གྲགས་མེད་འགུལ་མེད་དུ་ལུས་འདུག་པས། ངས་དཔེ་ཀློག་གལ་ཆེན་ཡིན་པའི་གནད་དོན་དང་སྦྲེལ་ནས་དཔེ་དེབ་འདིའི་བྱུང་རིམ་སྐོར་སྟབས་བདེ་ཞིག་ངོ་སྤྲོད་བྱེད། འདི་ནས་བརྩིས་པའི་ལོ་ངོ་བདུན་ལྷག་སྔོན་གྱི་དགུན་ཁའི་གནམ་གཤིས་ལེགས་པའི་ཉིན་མོ་ཞིག་ལ། ང་དང་གྲོགས་པོ་ཁ་ཤས་རྡ་རམ་ས་ལའི་མེག་ལོར་ཟ་ཁང་གི་ཡང་ཐོག་ཏུ་སྟེས་དབང་གིས་རྩོམ་པ་བོ་ག་གེ་མོ་ཡིན་ཟེར་མཁན་གྱི་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཁ་ཤས་དང་འཕྲད་བྱུང་། རྡ་སར་ལས་མེད་ལྟ་བུར་འཁྱམ་སྡོད་མཁན་གྱི་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཁག་དང་དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་གཙོ་བོ་མགོ་སེར་ཚོ་ནམ་རྒྱུན་གནད་དོན་ཅིག་ཅིག་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་དང་བརྩམས་ཆོས་ག་གེ་མོ་པར་བསྐྲུན་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་བའི་ཁ་ཕོ་སྟོང་བ་འཐེན་རྒྱུར་དགའ་བ་དེ་རྒྱུས་ཡོད་ཅིག་ཡིན་ན་རྒྱུན་ལྡན་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད་མོད། ད་དུང་བོད་པ་མང་བོ་ཞིག་ཡིད་ཆེས་ཐག་ཆོད་ནས་ཁོ་ཚོར་རིན་མེད་དུ་ཞབས་ཞུ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དང་ཁོ་ཚོའི་རྗེས་སུ་རྒྱུགས་རྒྱུར་ཧ་ཅང་དགའ་བ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ང་ཚོར་དེང་རབས་སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་ལམ་སྐོར་ལ་རྒྱུས་མངའ་དེ་ཙམ་མེད་པའི་རྟགས་སུ་འཁུམས། སྐབས་དེར་ཁོ་ཚོ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་བོད་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་འདྲ་མིན་ཐོག་ཏུ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་བཞིན་པ་དང་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་སོགས་སྐད་ཆ་ཆེན་པོ་མང་བོ་ཞིག་བཤད་སོང་མོད། ཁ་བརྡ་ཞིབ་ཏུ་བྱས་པ་བརྒྱུད་ཁོ་ཚོ་མང་བོ་ཞིག་གིས་དཔེ་ཀློག་ཙམ་དང་ཡང་ན་བཅར་འདྲི་ཐན་ཐུན་རེ་བརྒྱུད་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ག་གེ་མོའི་ཐོག་ཏུ་དཔྱད་ཞིབ་བྱེད་བཞིན་པ་ལས་རང་ཉིད་སོ་སོ་ཡུལ་དངོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ཡུན་རིང་བོར་ཞུགས་ནས་གནད་དོན་དངོས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པ་མེད་པའི་ཚོར་སྣང་བྱུང་། སྐབས་དེར། ཁོ་ཚོའི་གྲལ་དུ་ཡོད་པའི་ཁེ་ན་གྲ་ནས་ཡིན་པའི་བུད་མེད་ཅིག་གིས་ཁ་གྲགས་བྱུང་། “ང་ལ་ཤེས་ཡོན་དང་ཞིབ་འཇུག་སྐོར་གྱི་གནས་ཚད་མཐོན་པོ་དེ་འདྲ་གང་ཡང་མེད། འོན་ཀྱང་། ངས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་དངོས་གཞིར་བཟུང་ནས་རྡ་རམ་ས་ལའི་གསལ་ལེ་རྒྱལ་ཚོའི་འཚོ་བ་དངོས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ཅིག་འབྲི་བཞིན་ཡོད།” སྐད་ཆ་འདིས་ངའི་རྣམ་རིག་གྲུང་སེ་བཏང་སོང་། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ནམ་རྒྱུན་རང་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ལ་གལ་སྲིད་མ་འོངས་པར་ལོ་ངོ་བརྒྱ་ཕྲག་ལྷག་གི་རྗེས་སུ་བོད་མིའི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་འཚོ་བར་ཕྱིར་བལྟས་ཤིག་བྱེད་སྐབས།...

དེ་རིང་ཀིརྟིའི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གི་ཆེས་མཐོའི་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སློབ་ཁང་གི་རིག་གནས་དང་དབུ་མ། ཕར་ཕྱིན་བཅས་ཀྱི་སློབ་ཐོན་པའི་མཛད་སྒོ་སྟེང་། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཀིརྟི་དགོན་པ་དང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས། དོལ་རྒྱལ་བཅས་ཀྱི་སྐོར་ལ་གསུང་བཤད་གནང་སོང་། དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༠།༠༠ པའི་སྟེང་དྷ་ས་ཀིརྟིའི་བྱེས་བ་གྲྭ་ཚང་གི་ཆེས་མཐོའི་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་ཚོམས་ཁང་དུ། གྲྭ་<ཚང་དེ་གའི་ཆེས་མཐོ་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སྐབས་དང་པོ་དང་གཉིས་པའི་དབུ་མ་སློབ་ཐོན་པ་དང་། སྐབས་གསུམ་དང་བཞི་པའི་ཕར་ཕྱིན་སློབ་ཐོན་པ། འབྲིང་རིམ་རིག་གནས་སློབ་ཐོན་པ་བཅས་ལ་མཐར་ཕྱིན་ཕྱག་ཁྱེར་འབུལ་བཞེས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་ཞིག་ཚོགས་ཡོད་ཅིང་། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ཕེབས་འདུག མཛད་སྒོའི་ཐོག་མར་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གྲྭ་ཚང་གི་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་ཕེབས་ཏེ་ཀིརྟིའི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གིས་ ༡༩༩༢ ནས་ ༢༠༡༣ ལོར་བར་པར་སྐྲུན་བྱས་པའི་དཔེ་དེབ་ ༡༤༠ དང་། གྲྭ་ཚང་གི་ཡིག་རྒྱུགས་གཏོང་སྟངས་སོགས་ཀྱི་འགྲེམས་སྟོན་ལ་གཟིགས་ཞིབ་གནང་རྗེས་ཚོམས་ཁང་དུ་ཕེབས་ཏེ་མཛད་སྒོ་དངོས་གཞི་དབུ་འཛུགས་གནང་སོང་། ཐེངས་འདིར་སྐབས་དང་པོ་དང་གཉིས་པའི་དབུ་མ་སློབ་ཐོན་པ་ ༡༦ དང་། སྐབས་གསུམ་པ་དང་བཞི་པའི་ཕར་ཕྱིན་སློབ་ཐོན་པ་ ༡༡། འབྲིང་རིམ་རིག་གནས་སློབ་ཐོན་པ་ ༤ བཅས་ཡོད་པར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཁ་བཏགས་དང་མཉམ་དུ་བཀའ་ཤོག་ཕྱག་འཁྱེར་རིམ་པར་གནང་སོང་། སྐབས་དེར་སློབ་སྤྱི་སོ་རུ་བློ་བཟང་དར་རྒྱས་ལགས་ཀྱིས་སློབ་གཉེར་ཁང་དེ་གའི་ལས་དོན་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་ལྟར་ན། ཆེས་མཐོའི་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སློབ་གཉེར་ཁང་དེ་བཀའ་ཟུར་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ ༡༩༩༠ ལོར་ཕྱག་བཏབ་ཅིང་ལོ་དེའི་ཕྱི་ཟླ་ ༤ པའི་ནང་དགེ་སྐོས་དང་དབུ་མཛད་སོགས་གསར་བསྐོས་ཀྱིས་གྲྭ་ཚང་གི་ངོ་བོ་དང་། ཕྱི་ཟླ་...