འོད་དཀར་དྲ་ཚིགས།

བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་གཏོང་སྲོལ་དང་དགུ་ཐུག

           མིའི་རིགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་དུས་སྐབས་ངེས་ཅན་ཞིག་གི་ནང་རིག་གནས་དང་། ཚོས་ལུགས། ཡུལ་སྲོལ། འཚོ་བ་བཅས་འཕེལ་འགྱུར་བྱུང་བ་དང་དུས་མཉམ་དུ་ལོ་གསར་གཏོང་སྲོལ་མི་འདྲ་བ་བྱུང་བ་དཔེར་ན།

   རྒྱལ་རབས་དགུ་པ་སྤུ་དེ་གུང་རྒྱལ་གྱི་དུས་སུ་རྒན་མོ་བལ་མའི་ཟླ་རྩིས་ཞེས་པ་སྟེ་ཟླ་བའི་དཀར་ཆའི་འཕེལ་འགྲིབ་དང་རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་བགྲོད་ལ་བརྟེན་ནས་ལོ་འཁོར་མཚམས་ཀྱི་དུས་རྟགས་དེ་ལྷོ་ཁ་ཡར་ལྷ་ཤམ་པོའི་ཁམ་སྡོང་ལ་མེ་ཏོག་ཤར་བ་དང་། དཔྱིད་ཀྱི་དུས་ཆེན་གཏོང་སྲོལ་བྱུང་བ་དེ་ནི་བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་གཏོང་སྲོལ་ཐོག་མ་དེ་ཡིན། ཕྱོགས་མཚུངས་སྐབས་དེར་བོན་ཆོས་དར་ཁྱབ་ཆེ་བས་རིམ་བཞིན་ཕ་མེས་ཀྱི་དུར་ལྷ་གསོལ་བ་དང་། ཕོ་ལྷ། མོ་ལྷ། སྐྱེས་ལྷ། ཡུལ་ལྷ། ཁྱིམ་ལྷ། དགྲ་ལྷ་སོགས་གསོལ་བ། དར་ལྕོག་འཛུགས་པ། ལྷ་མཆོད་ཀླུ་མཆོད་བྱེད་པ། དེ་སྔོན་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་སྟོན་ཆེན་གཏོང་བའི་སྐབས་ནང་འཛུགས་ཞེས་ར་ལུག་དང་། འབྲི་གཡག་གི་ཤ་བུབས་སྒྲིག་གཤོམ་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་པ་དང་། ཁྱིམ་ཚང་སོ་སོས་ལོ་གསར་གཏོང་སྐབས་ལུག་མགོ་སྒྲིག་གཤོམ་བྱེད་པ་སོགས་བོན་གྱི་ལམ་སྲོལ་རྒྱ་ཆེར་དར། དེ་རྗེས་ལོ་གསར་གྱི་དུས་གང་ལ་འཛིན་པའི་གནད་དོན་ནི་འབྱུང་རྩིས་ཀྱི་གཙུག་ལག་ནས་བྱུང་བའི་དཔྱིད་ཟླ་ར་བའི་ཟླ་བར་ལོ་འགོ་འཛིན་པའི་ཚེས་གཅིག བོད་ཟླ་དང་པོའི་ཚེས་གཅིག་བཅས་གང་རུང་ལ་ངོས་འཛིན་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་བྱུང་ཡོད་པ་དེའང་སྔར་བོད་རྗེ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་དུས་རྒྱ་བཟའ་ཀོང་ཇོའི་རྒྱ་རྩིས་རྙིང་མའི་ལུགས་ལ་བོད་ཟླ་བཅུ་གཅིག་པའི་ཚེས་གཅིག་ཉིན་ལོ་འགོ་འཛིན་པ་དང་། དེ་རྗེས་དུས་རབས་བརྒྱད་པའི་ནང་བོད་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་སྐབས་བོད་ཟླ་བཅུ་གཉིས་པའི་ཚེས་གཅིག་ཉིན་ལོ་གསར་འགོ་འཛིན་པ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་སོ་ནམ་ལོ་གསར་དང་དུས་མཉམ།  དེ་ནས་མེ་ཕག་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༢༢༧ ལོར་ཧོར་ཇིང་གེར་རྒྱལ་པོས་མི་ཉག་གི་ལག་ནས་རྒྱལ་ས་ཐོབ་པའི་ཟླ་བར་བཀྲ་ཤིས་པའི་དགའ་སྟོན་བྱས་རྗེས་རྒྱ་ནག་གི་ཧོང་ལི་དང་། བོད་ཟླ་དང་པོ་མཐུན་པར་བརྟེན་ཧོར་ལུགས་ལྟར་བོད་ཟླ་དང་པོར་ཧོར་ཟླ་དང་པོ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་བཏགས།  སྐབས་དེར་ས་སྐྱའི་ལེ་ཐོ་ལྟར་ཧོར་ཟླ་དང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ལ་རྒྱལ་པོ་ལོ་གསར་ཞེས་པའི་སྲོལ་དར་བ་དེ་དག་བོད་ཁྲི་སྐོར་བཅུ་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་ཚང་མས་ལོ་གསར་གཏོང་སྲོལ་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་བྱུང་ཡོད།  གངས་ལྗོངས་སུ་ལོ་འཁོར་མོ་གཅིག་གི་ནང་དུ་དུས་སྟོན་སྣ་ཚོགས་གཏོང་སྲོལ་ཡོད་པ་ལས་དེ་དག་གི་ནང་ནས་གནམ་ལོ་གསར་དུ་བཞད་པའི་བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་ནི་ཆེས་རྒྱས་ཤོས་དང་ཆེས་སྔ་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པར་མངོན།  ཡིན་ནའང་རྗེས་སུ་ཡུལ་གྲུ་སོ་སོའི་གནམ་གཤིས་དང་ས་བབས་ཆོས་ལུགས། གོམས་སྲོལ་མི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་ལོ་གསར་གཏོང་སྲོལ་ཐད་ལ་དུས་སྔ་ཕྱི་རིམ་པ་གསུམ་བཞི་ཙམ་བྱུང་ནས་ཡུལ་ལུང་རང་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་ཡོད་པ་རེད།  རང་རེའི་ལྗོངས་ཀྱི་ཀོང་པོ་སོགས་ས་ཁུལ་དུ་བོད་ཟླ་བཅུ་པའི་ཚེས་གཅིག་ལ་ལོ་གསར་གཏོང་བ་དང་། སྟོད་མངའ་རིས་སྤུ་ཧྲེང་རྫོང་སོགས་བོད་ཟླ་བཅུ་གཅིག་ལ་ལོ་གསར་གཏོང་བ། དབུས་གཙང་གཉིས་ནས་གཙང་ཁུལ་གྱི་ས་ཆ་མང་ཆེ་བར་བོད་ཟླ་བཅུ་གཉིས་པའི་ཚེས་གཅིག་ལ་སོ་ནམ་ལོ་གསར་གཏོང་བ། དབུས་ཁུལ་ས་ཆ་ཕལ་མོ་ཆེར་བོད་ཟླ་དང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ལ་རྒྱལ་པོ་ལོ་གསར་གཏོང་གི་ཡོད་པ་བཅས་ཡིན།

དགུ་ཐུག

     ལོ་རྙིང་པའི་ཟླ་བ་མཐའ་མའི་ཚེས་༢༩ཡི་དགོང་མོ་དགུ་ཐུག་ཅེས་པའི་བག་ཚྭ་རྫས་དགུ་ཚང་བ་ཞིག་སྐོལ་བ་སྟེ་རྫས་དགུ་ནི་ཤ་དང་ཕྱུར་བ།  གྲོ་མ།  སྔོ་ཚོད།  གྲོ།  ནས།  སྲན།  ཚྭབཅས་ཡིན་ཅིང་། དགུ་ཐུག་ཅེས་པ་ཚེས་ཉི་ཤུ་དགུའི་ཐུག་པ་ཡིན་པས་དགུ་ཐུག་ཅེས་དང་རྫས་དགུ་ལྡན་ གྱི་ཐུག་པ་ཡིན་པས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའོ།

     དགུ་ཐུག་གི་བག་ཚྭའི་ནང་དུ་བག་ཚྭ་གཞན་ལས་ཅུང་ཆེ་ཙམ་གྱི་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་སོགས་དབྱིབས་མི་འདྲ་བ་འགའ་ཞིག་དང་ཡང་དབྱིབས་བག་ཚྭ་གཞན་དང་མཚུངས་པ་ལས་གཞན་ལས་ཅུང་ཆེ་བ་ཁོག་པར་བལ་དང་དཀར་ཡོལ་ཆག་དུམ་སོགས་སྣ་རེ་བླུགས་པའི་བག་ཚྭ་ཡང་ཁག་གཅིག་བཟོས་ཏེ་དགོང་མོ་བག་ཚྭ་དེ་དག་ལས་གང་དང་གང་ཞིག་མི་སུའི་ཕོར་པའི་ནང་ཐོན་པ་དེ་དང་དེའི་རང་གཤིས་དང་སྤྱོད་ལམ་སོགས་མཚོན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པས་ཐུག་པ་བླུག་མཁན་གྱིས་ཀྱང་ཟ་རུའམ་ཐུག་ཀྱོག་གི་ཐུག་པ་གཅུ་སྐབས་མིག་མ་བལྟས་པར་གཅུས་ནས་བླུགས་ཀྱིན་ཡོད།  གོང་གསལ་དབྱིབས་དང་ཁོག་རྫས་མི་འདྲ་བ་སོ་སོའི་མིང་དང་དེ་དག་གི་མཚོན་དོན་བཅས་གཤམ་གསལ། ཁམ་བུ་དོན་ན་མི་ལ་ལོ་གསར་པའི་ནང་ཁམས་བཟང་པོ་ཡོང་བ་དང་། བལ་ཐོན་ན་ངང་རྒྱུད་རིང་བ། སྐུད་པ་ནང་སྒྲིམ་ནི་སེམས་ནང་བཅངས་པ་སྟེ་ནང་ལ་ཤ་ཚ་ཆེ་བ། སྐུད་པ་ཕྱི་སྒྲིམ་ཐོན་ན་བློ་ཕྱི་ལ་གཏད་གྲོད་པ་ནང་ལ་གཏད་པ་ཡིན་ཟེར་བ་དང་། ཆོས་པོ་ཏི་ཐོན་ན་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་གྱུར་བ། ད་མ་རུའི་དབྱིངས་ཅན་ཐོན་ན་མི་དེ་མགོ་བདེ་པོ་ཡིབ་རྟོན་མི་རུང་བ་ཡིན་པ། ཉི་མ་ཐོན་ན་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ། ཟླབ་ནི་གྲགས་དཀར་ཕྱོགས་ཀུན་ཁྱབ་པ། དཀར་ཡོལ་ནི་ལྟོ་ལ་དགའ་བ་ལས་ལ་གཡོལ་བ་ཟེར་བའི་དོན། ཆེ་བ་གཅིག་སྟེང་དུ་ཆུང་བ་ཞིག་སྦྱར་ནས་ཡོད་པ་ནི་ལས་ཆགས་རྒྱབ་ཁུར་༼ན་ལེ་རྒྱབ་ ཁུར༽ཞེས་ཕྲུགུཡོང་བར་བཤད་པ། སུར་པན་ནི་ཁ་ཚ་པོ་སྟེ་མི་ལ་ཁ་གཟན་པ། ཟེ་མ་ར་མགོ་ནི་རླུང་ལངས་པོ། ཚྭ་ནི་རྐུབ་ལྗིད་པོའམ་སྒྱིད་ལུག་ཅན། སྒོག་པ་ནི་རྟུག་དྲི་ཚ་པོ། སོལ་བ་ནི་མི་དེ་སེམས་ནག་པོ་ཡིན་པ་བཅས་ཀྱི་ཤོད་སྲོལ་ཡོད། ཚང་མའི་ཕོར་པ་སྟོང་པ་མ་བཟོས་པར་ཟ་འཕྲོ་ཏོག་ཙམ་རེ་བཞག་ནས་ཁོག་མ་ཆག་རོ་ཞིག་གི་ནང་དུ་བླུགས།  དེ་ནས་རྩམ་པའི་སྤགས་ལྕི་གཡོས་ཏེ་ནང་མི་ཚང་མས་འཆང་བུ་བཟོས་ནས་རང་རང་གི་མགོ་ ནས་རྐང་པའི་བར་རེག་ཙམ་བྱས་ནས་ལོ་གཅིག་རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཞག་མ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་བཅུའི་གེགས་དང་བར་ཆད་ཐམས་ཅད་ཁུར་ཅིག ལུས་འདོམས་གང་གྲུ་བཞིའི་ནད་རིགས་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་དག་པར་གྱུར་ཅིག་བཤད་ཅིང་། རང་གི་གོས་ཀྱི་སྤུ་རྐང་རེ་ཙམ་བཏོགས་ནས་འཆང་བུར་བཏབ་ནས་ཐུག་ལྷག་དང་ཕྱགས་བྱས་པའི་དུ་བ་བཅས་མཉམ་དུ་རྫ་ཁོག་ཆག་རོའི་ནང་བླུགས་ནས་སྒོ་རྒྱབ་དུ་བཞག དེ་ནས་ས་སྲིབ་མཚམས་སུ་སྐྱེས་པ་ཞིག་གི་སོག་ཆག་པ་བསྡམས་པ་ཞིག་ལ་མེ་སྤར་ནས་ཁང་པ་ཚང་མའི་ནང་དུ་འཛུལ་ཙམ་བྱས་པ་དང་། ཆབས་གཅིག་གདོན་དང་བགེགས་ཐམས་ཅད་དོན་ཤོག དོན་ཤོག མར་དོན་ཤོག་བརྗོད་པ་ཡིན། དེ་ནི་གདོན་བགེགས་ཕྱིར་འབུད་བྱེད་པའི་དོན་ཡིན། མེ་འཁྱེར་བས་ཁ་ཕྱིར་ལྟས་མ་སློག་པར་ལམ་གསུམ་མདོ་འགག་ཅིག་ཏུ་གཡུགས་དགོས་སོ།

དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་ནས་བཏུས།

བོད་ཀྱི་ལོ་སར་གྱི་བྱུང་འཕེལ།

       གནམ་ལོ་གསར་བཞད་ཀྱི་དགྱེས་སྟོན་ནི་བོད་རྒྱལ་དགུ་པ་པུ་དེ་གུང་རྒྱལ་༼སྤྱི་ལོའི་སྔོན་གྱི་ལོ་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་གྱི་གོང་༽གྱི་དུས་རྒན་མོ་བལ་མའི་ཟླ་རྩིས་ཞེས་པ་ཟླ་བའི་དཀར་ཆའི་འཕེལ་འགྲིབ་དང་། རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་བགྲོད་ལ་བརྟེན་ནས་དུས་བཞི་དབྱེ་བ་དང་། ཟླ་ཚེས་རྩིས་ཏེ་ལོ་འཁོར་མཚམས་ཀྱི་དུས་རྟགས་ཏེ་ལྷོ་ཁ་ཡར་ལྷ་ཤམ་པོའི་ཁམ་སྡོང་ལ་མེ་ཏོག་ཤར་འཕྲལ་དཔྱིད་ཀྱི་དུས་ཆེན་གཏོང་སྲོལ་ཆགས་པ་དང་དེ་ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་ལོ་སར་ཐོག་མ་གཏོང་འགོ་ཚུགས་པ་རེད།

        བོད་ཟླ་དང་པོ་དེ་ཧོར་ཟླ་དང་པོར་བསྒྱུར་ཚུལ་ནི། དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་པའི་ནང་ཧོར་གོང་མ་ཇིང་གུར་རྒྱལ་པོས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཕྲན་སིལ་བུ་རྣམས་སྦྲགས་བོད་ཁྲི་སྐོར་བཅུ་གསུམ་གྱི་ཆེས་མཐོའི་འགན་དབང་ཡོད་ཚད་ས་སྐྱ་འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྒྱལ་འཕགས་པར་ཕུལ་ནས་རྒྱ་བོད་མི་རིགས་བར་གྱི་ཆབ་སྲིད་དང་། དཔལ་འབྱོར། རིག་གཞུང་། ཆོས་ལུགས་བཅས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་གོང་འཕེལ་གཏོང་སྐབས་རྒྱ་ནག་གི་ཧང་ལེ་ཟླ་བ་དང་པོ་དང་། བོད་ཟླ་དང་པོ་མཐུན་པར་བརྟེན་ཧོར་ཟླ་དང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ཉིན་ཁྱབ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་བོད་ཀྱི་ལོ་སར་གཏོང་སྲོལ་དེ་ཆགས་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཆ་ཤས་ཀྱི་ངོས་ནས་བརྗོད་ན་བོད་དུ་ལོ་སར་གཏོང་སྲོལ་ཐད་ཡུལ་སྡེ་སོ་སོའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་དང་། ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་མི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་སོ་སོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་ལོ་གསར་ཡང་གཏོང་སྲོལ་ཡོད་པ་དཔེར་ན། ཀོང་པོ་ཁུལ་དུ་བོད་ཟླ་བཅུ་པའི་ཚེས་གཅིག་ཉིན་ལོ་སར་གཏོང་བ་དང་། སྟོད་མངའ་རིས་སྤུ་ཧྲེང་རྫོང་སོགས་ལ་བོད་ཟླ་བཅུ་གཅིག་ལ་ལོ་སར་གཏོང་བ། ད་དུང་རྒྱལ་རོང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཧོར་ཟླ་བཅུ་གཅིག་པའི་ཚེས་བཅུ་གསུམ་ཉིན། ཉག་རོང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཧོར་ཟླ་བཅུ་གཉིས་པའི་ཚེས་བཅུ་གསུམ་ཉིན། བོད་ཟླ་བཅུ་གཉིས་པའི་ཚེས་གཅིག་ལ་རྒྱ་ནག་གི་སོ་ནམ་ལོ་གསར་འཁེལ་བ་དང་། ལྷན་དུ་བོད་ཀྱི་བེའུ་ལུག་ལོ་སར་གཏོང་སྲོལ་ཆགས།

        ཚེས་གཅིག་གི་ཞོགས་པ་སྔ་ལངས་ཀྱིས་རྒྱན་གོས་གཟབ་མཆོར་གྱིས་བརྒྱན་ཏེ་སྔོན་ལ་ཆུ་ཕུད་ལེན་པ་དང་། བསང་གཏོང་བ། གཙུག་ལག་ཁང་སོགས་རྟེན་མཆོག་རྣམས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་མཆོད་མཇལ་ཞུ་བ། རང་ཁྱིམ་དུ་གསོལ་ཇ་འབྲུ་དང་། གྲོ་འབྲས། ཕྱེ་མར། ཆང་ཕུད། གྲོ་ཐུག ཆང་སྐོལ། དཀར་སྤྲོ་སོགས་རོ་བཅུད་ལྡན་པའི་ཟས་བཟང་ལ་ཅི་འདོད་ལྟར་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པ་དང་། ཞི་དུལ་འཛུམ་མདངས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་བཅངས་ཏེ་གྲོང་ཁྱིམ་ཕན་ཚུན་མགྲོན་འབོད་དང་སྣེ་ལེན་བྱེད་བཞིན་ཡོད། གཏམ་གྱི་དང་པོར་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། ཨེ་མ་བག་དྲོ་སྐུ་ཁམས་བཟང་ཞེས་ཤིས་ཚིག་བརྗོད་པ་དང་སྦྲགས་ཕྱེ་མར་དང་། ཆང་ཕུད་བཏེགས་ཏེ་དེ་ཉིན་རང་ཁྱིམ་སོ་སོར་སྤྲོ་སྐྱིད་བྱེད་པ་ལས་ཕན་ཚུན་ཁ་རྩོད་རྒྱག་པ་སོགས་ཚུལ་མིན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་གཏམ་གསུམ་གང་ཅིར་འཛེམས་ཆ་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་སྲོལ་བཟང་དེ་དག་ཐོག་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཡུན་རིང་ལྡན་པའི་རང་རེ་བོད་མི་རིགས་འདི་བཞིན་བློ་གྲོས་དང་། ཤེས་རབ། ཞི་དུལ། སྤྱོད་བཟང་བཅས་ལྡན་པའི་མི་རིགས་ཤིག་ཡིན་པ་གོང་གསལ་གྱི་གོམས་སྲོལ་ལས་མཚོན་ཡོད། །

རྩོམ་པ་པོ་མ་གསལ།

ཡོང་ཁུངས་དྲ་བ་གཞན།