ཉི་ཧོང་གི་བཙུན་པ་慧海དཔེའི་ཧཱེ། ༡༨༦༦ལོའི་ཟླ་ ༡ཚེས་ ༡༢ ཉིན། ཏཱ་པན་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལག་ཤེས་པའི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་ཤིང་ཆུང་དུས་མིང་ལ་ནས་ཏེན་ཀྲི་ལང་ཟེར། སྐབས་དེར་སྒེར་བཙུགས་སློབ་གྲྭ་ཞིག་ནས་རུའུ་ལུགས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས། དགུང་ལོ་ཉེར་གསུམ་ལ་སོན་སྐབས་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་པའི་གྲལ་དུ་སོང་ནས་མཚན་ཉིད་རིག་པའི་སློབ་གླིང་ཏུང་ཅིན་ཏུང་ཡང་སློབ་ཆེན་ནས་སློབ་གཉེར་བྱས།   ལོ་ཉེར་ལྔའི་སྟེང་ནས་སློབ་ཆེན་ནས་ཐོན་རྗེས་ཏུང་ཅིན་དགྲ་བཅོམ་ལྔ་བརྒྱའི་དགོན་པ་ནས་རབ་དུ་བྱུང་།...

ཀྲང་ཝེ་ཡེན་གྱིས་བརྩམས།  གུ་རུ་འོད་གསལ་གྱིས་བསྒྱུར།     བཅོས་བསྒྱུར་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ཉིད་རུལ།      ང་ཚོས་ནམ་རྒྱུན་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ནས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་བཞིན་པའི་ཐ་སྙད་ཕལ་ཆེ་བ་རུལ་སུངས་སུ་གྱུར་འདུག །ཐ་ན་ང་ཚོས་ནམ་རྒྱུན་དུ་བཤད་ཀྱིན་པའི་བཅོས་བསྒྱུར་བྱས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ཉིད་ཀྱང་རུལ་སུངས་སུ་གྱུར། སྲིད་གཞུང་གི་ལས་ཁུངས་རེ་འགས་བཤད་གྱིན་པ་བཅོས་བསྒྱུར་ཡིན་མོད། དོན་གྱི་ལས་ཀ་ནི་བཅོས་བསྒྱུར་ལ་རྒོལ་བའི་བྱ་བའོ།།...

རྨེའུ་དཀོན་རྒྱམ།      ཨོ་སི་ཁྲོ་ལེ་ཡའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ལྷན་ཁང་གིས་སིད་སུ་གནས་བཞུགས་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་གྲགས་ཅན་མགོ་ལོག་འཇིགས་མེད་ལགས་ཆེད་དུ་གདན་ཞུས་བྱས་ཏེ།  ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༩ ཉིན་ཨོ་སི་ཁྲོ་ལེ་ཡའི་སེད་ནེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གནམ་ཐང་ལ་འབྱོར་སྐབས་སུ།  བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གདོང་འདུས་སྐྱིད་འཛོམས་ལགས་དང་སེད་ནེ་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེ་ལགས། སྤྱི་ཟུར་སྒྲོལ་དཀར་སྐྱབས་སོགས་ཀྱིས་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་ནས་ཕེབས་བསུ་ཞུས། དེ་རྗེས་ཚེས་ ༡༡ ནས་ ཚེས་ ༡༢ བར་ཉིན་རིང་ཨོ་སི་ཁྲོ་ལེ་ཡའི་རྒྱལ་ས་ཁམ་བྷེ་ར་ནས་གཞུང་གི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་འགན་འཛིན་དང་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཞིབ་འཇུག་གི་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན། དེ་བཞིན་དང་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཁག་གི་འཐུས་མི་རྣམས་ལ་མགོ་ལོག་འཇིགས་མེད་ལགས་ཁོང་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙོན་འོག་ཏུ་ཚུད་པའི་མྱོང་ཚོར་དང་འབྲེལ་ནས་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་བབ་དང་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་ཡོད་མེད། ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་བོད་དོན་ཞུ་གཏུགས་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་སོང་།        ཞུ་གཏུགས་ལས་འགུལ་འདི་གོ་སྒྲིག་བྱེད་དགོས་པའི་དམིགས་ཡུལ་གང་ཡིན་སྐོར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གདོང་འདུས་སྐྱིད་འཛོམས་ལགས་ཀྱིས་འགྲེལ་བརྗོད་གནད་དོན། གཙོ་བོ་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ག་རེ་ཡོད་པ། ཇི་མ་ཇི་བཞིན་ཨོ་སི་ཁྲོ་ལེ་ཡའི་གཞུང་དང་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གི་འཐུས་མི་རྣམ་པ། དེ་བཞིན་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཚོགས་པ་ཁག་ལ་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ག་རེ་ཡིན་པ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་གྱི་ལམ་ནས་འགྲེལ་བཤད་གནང་སའི་སྡིངས་ཆ་ཞིག་བསྐྲུན་པ་ཡིན། གང་ཡིན་ན་ཟེར་ན། ད་སྐབས་ཨོ་སི་ཁྲོ་ལེ་ཡའི་གཞུང་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་ཤུགས་རྐྱེན་ཧ་ལས་པའི་ཆེན་པོ་ཞིག་སླེབས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཁག་ཡིན་ནའང་འདྲ། སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ཁག་ཡིན་ནའང་འདྲ། གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཡིན་ནའང་། མདོར་ན་རྒྱ་གཞུང་གིས་ག་དུས་ཡིན་ན། ཨོ་སི་ཁྲོ་ལེ་ཡའི་གཞུང་དང་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གི་འཐུས་མི་ཚོར་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་འགྲོ་སོང་ཆེན་པོ་བཏང་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་ལ་འཁྱོག་བཤད་རྐྱང་རྐྱང་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པ་ཡིན་དུས། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ཀྱང་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་གྱི་བདེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་གི་སྒོ་ནས་ཁུངས་སྐྱེལ་དགོས་པ་དེ་ཧ་ཅང་གི་གལ་ཆེན་པོ་མཐོང་གི་འདུག...

ཨ དོན་ཉི།      ཕྱི་ལོ་༢༠༡༦ ཟླ ༡༠ ཚེས་༡ དང་༢ ཉིན་གཉིས་རིང་། བྱང་ཨ་རིའི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་སློབ་གྲྭའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ལྔ་པ། ཉིན་གཉིས་ལ་འཚོགས་པ།  ཨ་རིའི་ཞིང་ཆེན་མཱ་ནེ་སོ་ཊ་ས་གནས་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་ཁང་གིས་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་གོ་སྒྲིག་གནངས།       ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལགས་དང་། བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འཐུས་ཚབ་པ་ཚེ་རིང་བསམ་འགྲུབ་ལགས། བྱང་ཨ་རིའི་བོད་ཀྱི་གཟའ་མཇུག་སློབ་དེབ་རྩོམ་སྒྲིག་པ་སྣང་གསལ་འོད་སོགས་ཚོགས་འདུའི་གཙོ་བོ་རུ་ཕེབས་འདུག       ཨ་རིའི་མངའ་སྡེ་སོ་སོ་དང་ཁྲོ་རིན་ཁྲོ་ནས་ཕེབས་པའི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དགེ་རྒན་གྱི་སྐུ་ཚབ་རྣམ་པས་སོ་སོའི་སློབ་གྲྭའི་གནས་ཚུལ་སྙིང་བསྡུས་བྱས་ནས་སློབ་ཁྲིད་སྒྲིག་གཞི་དང་བཟློས་གར་འཛིན་གྲྭ་སོགས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་རྒྱུན་འཛིན་ཀྱི་ཆ་ཤས་རེ་རེ་ཚོགས་ཐོག་ནས་སྒྲོག་སྦྱང་གནངས། དེ་ནས་ཉེ་ལམ་ཚ་ཚ་འུར་འུར་གྱི་གླེང་གཞིར་གྱུར་བའི་བྱང་ཨ་རིའི་གཟའ་མཇུག་སློབ་དེབ་སྐོར་གླེང་འགོ་ཚུགས། སློབ་དེབ་རྩོམ་སྒྲིག་པ་སྣང་གསལ་འོད་ཞུ་བ་དེས་བཤད་རྒྱུར། སློབ་དེབ་དེ་བསྒྲུབས་པར་དཀའ་ལས་བསྐྱོན་པ། བསམ་བློ་བཏང་བ། ཆུ་ཚོད་བཀོལ་བ། རྒྱུ་འབྱོར་བཏང་བ་སོགས་བྱས་ནས་དཀའ་ལས་ཞེ་བོ་བརྒྱབ་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་དེའི་ཐད་ལ་རྙོག་གླེང་ཆེན་པོ་བྱུང་པ་རེད། ཁྱེད་ཚོས་ཤེས་དགོས་པ་གཅིག་ནི་ཨ་རིའི་བོད་ཀྱི་གཟའ་མཇུག་སློབ་དེབ་དེ་ཁ་སྐད་སློབ་དེབ་རེད། བརྡ་སྤྲོད་སློབ་དེབ་མ་རེད་དཱ། སྔོན་འགྲོའི་སྐབས་སུ་ང་ཚོས་ཕྲུ་གུ་ཚོར་སྐད་ཆ་བསླབ་དགོས་རེད། བརྡ་སྤྲོད་སློབ་དགོས་ཀི་མ་རེད། དེ་འདྲ་ཡིན་ཙང་སློབ་དེབ་འདི་ལ་ཏན་ཏན་བོད་ཡིག་གི་བརྡ་སྤྲོད་དང་མི་མཐུན་པའི་ཆ་ཡོད་སྲིད་པ་རེད། ཡིན་ན་༼འོན་ཀྱང་༽དེ་གཙོ་བོ་མ་རེད། ང་ཚོས་ཕྲུ་གུ་རྣམས་ལ་ཐོག་མར་སྐད་ཆ་བསླབ་དགོས་རེད། བརྡ་འཕྲོད་དུ་འཇུག་དགོས་པ་རེད་ཅེས་སློབ་དེབ་དེའི་ནང་བོད་ཡིག་གི་བརྡ་སྤྲོད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྐང་ལག་ཞ་འཐེང་དུ་བསྒྱུར་ཡོད་པ་དེ་མི་སྐྱོན་མདོག་མདོག་གི་སྐད་ཆ་མང་དག་ཅིག་བཤད། དེ་ལ་ཚོགས་བཅར་པ་དགེ་རྒན་ཞིག་གིས་ཨ་རིའི་བོད་ཀྱི་གཟའ་མཇུག་སློབ་དེབ་དེ་ཁ་ཕྱེས་ནས་སྣང་གསལ་འོད་ལགས།...

འབྲོག་མྱི།          ལྷོ་རྒྱ་ནག་རྒྱ་མཚོའི་གླིང་ན་ཡོད་པའི་སི་ཕི་ར་ཊི་ལི་གླིང་ཚོམ（Spratly Islands རྒྱའི་སྐད་དུ་ནན་ཧྲ་གླིང་ཚོམ་ཟེར）ནི། དོན་དངོས་སུ་མཚོ་འོག་བྲག་རྡོ་ཤིན་ཏུ་ཆུང་ཆུང་གི་ཚོམ་བུ་ཡིན་ལ། ལ་ལ་ཞིག་བྱེ་འབུར་ཡིན། འོན་ཀྱང་། དེ་གར་འཁྲུག་འཛིང་དང་གདོང་ཐུག་གི་ཉེ་ཁ་འཛམ་གླིང་ས་ཁུལ་གཞན་དག་གང་ལས་ཀྱང་ཚབས་ཆེ་བ་ཡོད། མཚོ་འོག་བྲག་རྡོ་དང་བྱེ་འབུར་དེ་དག་ཡོད་སའི་མཚོ་ཁུལ་དེ་ནི་འཛམ་གླིང་སྟེང་གི་ཚོང་དོན་གྲུ་ལམ་གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་དེ་ཡིན་པ་མ་ཟད། མཚོ་འོག་ན་རྡོ་སྣུམ་དང་རླངས་རྫས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་བོངས་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་བྱས་ཡོད། དེ་མིན་ལྷོ་རྒྱ་ནག་རྒྱ་མཚོ་དེ་ཉ་རིགས་ཐོན་ཁུངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། 
འོན་ཀྱང་། འདི་ཐམས་ཅད་ཐེངས་འདིའི་ས་ཁོངས་དང་མཚོ་ཁོངས་བདག་དབང་རྩོད་གཞིའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་དེ་མིན། འཁྲུག་འཛིང་དང་གདོང་ཐུག་དེ་གཙོ་བོ་ཐོད་རྒལ་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོ་གཉིས་བར་གྱི་འགྲན་རྩོད་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་སུ་ནི་སྟོབས་ཆེན་ནུས་ལྡན་ཡིན། སུ་མགོན་སྐྱབས་ཡག་ཤོས་དེ་ཡིན། ད་དུང་སུ་ཡིས་གནོན་ཤུགས་མི་ཐེག་པར་ཕྱི་རུ་ནུར་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྲན་རྩོད་ཡིན། རྒྱ་ནག་གིས་དབྱེན་དཀྲུག་གི་རྣམ་འགྱུར་བདམས་པ་མ་ཟད། རང་ཉིད་ག་ཚོད་ཅིག་ཏུ་འགྲོ་ཐུབ་པའང་ཚོད་བགམ་ཉམས་ཚོད་ལོན་ཡོད།           རྟེན་གཞི་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཧའོ་ལནྡིའི་ཌན ཧཱ་གྷི་གྲོང་ཁྱེར་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱི་ཁྲིམས་ཁང་གི་ཁྲུན་ཐག་དཔྱད་ཁྲ་དེས་རྒྱ་ནག་ལ་རྡུང་རྡེག་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཡོད། ཤོག་གྲངས ༤༩༧ ཅན་གྱི་བར་སྡུམ་ཁྲུན་གཅོད་དེས། འདས་པའི་ལོ་མང་རིང་རྒྱ་ནག་གིས་ལྷོ་རྒྱ་ནག་རྒྱ་མཚོ་ཕལ་མོ་ཆེར་བདག་དབང་ཡོད་མདོག་གི་མག་མོག་གི་བཤད་སྲོལ་དེ་གཙང་སེལ་བྱས་ནས། རྒྱ་ནག་གི་བཤད་སྲོལ་འབའ་ཞིག་སྟེ་ལྷོ་རྒྱ་ནག་རྒྱ་མཚོའི “མཚོ་ཐིག་དུམ་བུ་དགུ” ཟེར་བའི་བདག་དབང་རྒྱ་ནག་ལ་མེད་པ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་ལྟར་ཁྲུན་གཅོད་བྱས་ པ་རེད།          འོན་ཀྱང་། བར་སྡུམ་ཁྲུན་གཅོད་ཚན་པར་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྲུན་ཐག་དཔྱད་ཁྲ་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུའི་ཐབས་དང་ནུས་པ་མེད་ལ།...

ཕྱི་ལོ ༢༠༡༦ ལོའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དྲུང་ཡིག་ཆེན་མོའི་ས་ག་ཟླ་བའི་དུས་སྟོན་ཐོག་གི་གཏམ་བཤད། རྫ་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་བསྒྱུར། (རྩོམ་ཡིག་འདི་ནི་ས་ག་ཟླ་བའི་ནང་དུ་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བའི་སྒོ་ནས་སྟོན་པ་ཐུགས་རྗེ་ཅན་དང་འབྲེལ་བའི་དུས་ཆེན་ཁྱད་པར་ཅན་འདི་སྲུང་རྩི་གནང་མཁན་གྱི་བོད་སྐད་སྨྲ་བ་ཡོངས་ལ་རང་ངོས་ནས་ལེགས་སྐྱེས་སུ་བསྔོས་པ་ཡིན།)               ཐའེ་ལན་དང་སེངྒ་ལས་གྲོས་འདོན་དང་སྒྲིག་འཛུགས་འོག་སྤྱི་ལོ་༢༠༡༦ ལོའི་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་དུས་ཆེན་གལ་ཆེ་ཤོས་ས་ག་ཟླ་བའམ་ཝི་སག (Vesak) དུས་སྟོན་དེ་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོའི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༠ ཉིན་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་ཆེན་མོར་ཟབ་རྒྱས་ངང་འཚོགས་ཤིང་།  དྲུང་ཡིག་ཆེན་མོ་བྷན་གི་མུན་དངོས་སུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གྱིས་གལ་ཆེའི་གཏམ་བཤད་གནང་།        ཁོང་གིས་གསུང་དོན། གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་གཞིས་ཆགས་གནས་སྤོ་དང་། དྲག་སྤྱོད་གདོང་ཐུག སྐྱི་གཡའ་བའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཉེས་གསོག་བྱ་སྤྱོད། སྤྱི་ཚོགས་ཁ་བྲལ་དུ་གཏོང་བའི་སྡང་སེམས་ཀྱི་གཏམ་བརྗོད་བཅས་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་ཡོད་པའི་དུས་ཚོད་འདིར། ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་ས་གའི་དུས་ཆེན་གྱིས་ང་ཚོ་ལ་རིན་ཐང་བྲལ་བའི་གོ་སྐབས་ཞིག་མཁོ་འདོན་གནང་ཡོད། ང་ཚོས་གོ་སྐབས་འདི་སྤྱད་དེ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བསླབ་བྱས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དགོས་གལ་ཆེ་བའི་འགྲན་རྩོད་འདྲ་མིན་རིགས་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཕྱོགས་ཐད་ཕན་ནུས་ཇི་ལྟར་ཐོན་ཐུབ་པའི་ཕྱོགས་ལ་བསམ་གཞིག་བྱ་འོས།          འགྲོ་བ་མི་ཚང་མ་འདྲ་མཉམ་ཡིན་པའི་གཞི་རྩའི་དམིགས་ཡུལ་དང་། བདེན་དོན་ལ་འཚོལ་སྙེགས་བྱེད་པའི་དགོས་ངེས་ཀྱི་རང་བཞིན། ཚེ་སྲོག་དང་ཁོར་ཡུག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་གྲུབ་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བཅས་ནི་ཤེས་ཡོན་པ་ཚོའི་བགྲོ་གླེང་གི་བརྗོད་གཞིར་གྱུར་པའི་དོན་སྤྱིའི་བསམ་བློ་ཙམ་ཞིག་མིན་པར། ནང་པའི་རྗེས་འཇུག་དག་དང་དེ་ལས་གཞན་མི་མི་ཚང་མའི་སྔར་ལས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་བགྲོད་ལམ་ཐོག་གི་ལག་ལེན་གྱི་ཚད་ཐིག་ཡིན།           སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ (དཀོན་བརྩེགས་ལྷ་མོ་དཔལ་ཕྲེང་གི་སེང་གེའི་སྒྲ་ཞེས་པའི་མདོ) གསུང་དུ།...